Koniec listopada kojarzy nam się z magicznym czasem jakim są Andrzejki. W wigilię świętego Andrzeja, zastanawiamy się co przyniesie nam przyszłość. Ale czym są Andrzejki? Skąd się wziął ten zwyczaj?
Andrzejki jest to wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w wigilię świętego Andrzeja, patrona Szkocji, Grecji i Rosji. Pierwsza polska wzmianka literacka o nim pojawiła się w 1557 za sprawą Marcina Bielskiego. Andrzejki są specjalną okazją do zorganizowania ostatnich hucznych zabaw przed rozpoczynającym się adwentem. W Szkocji obchodzony 30 listopada dzień świętego Andrzeja jest świętem narodowym.
Niegdyś wróżby andrzejkowe miały charakter wyłącznie matrymonialny i przeznaczone były tylko dla niezamężnych dziewcząt (męskim odpowiednikiem andrzejek były katarzynki). Początkowo andrzejki traktowano bardzo poważnie, a wróżby odprawiano tylko indywidualnie, w odosobnieniu. W czasach późniejszych przybrały formę zbiorową, organizowaną w grupach rówieśniczych panien na wydaniu, zaś współcześnie przekształciły się w zabawę gromadzącą młodzież obojga płci.
Pochodzenie andrzejkowych wróżb matrymonialnych nie jest do końca znane – niektórzy autorzy wskazują na starożytną Grecję, podkreślając podobieństwo źródłosłowu imienia Andrzej (Andreas) i greckich słów aner, andros oznaczających męża, mężczyznę. Inni odwołują się do kultu starogermańskiego boga Frejra, dawcy bogactw, bóstwa miłości i płodności.
Najpopularniejszą wróżbą Andrzejkową jest LANIE WOSKU.
Polega ona na tym, aby rozgrzany wosk przelać przez dziurkę od klucza do naczynia z zimną wodą. Zastygnięty w ten sposób wosk utworzy bryłę. Następnie bierzemy zastygnięty wosk do ręki i oświetlając go, rzucamy na ścianie cień. Powstały w ten sposób wzór interpretujemy jako czekającą nas przyszłość.